دستگاه اکسیژن‌ساز
دستگاه اکسیژن‌ساز یکی از مهم‌ترین دستگاههای کمک تنفسی است که برای بیمارانی با مشکلات ریوی و تنفسی مورد استفاده قرار می‌گیرد. بخشی از هوایی که همۀ ما به‌طور طبیعی تنفس می‌کنیم، علاوه بر اکسیژن، از نیتروژن و گازهای دیگر نیز تشکیل شده است، اما دستگاه اکسیژن‌ساز، نیتروژن و سایر گازهای موجود در هوا را تحت شرایط خاص از بین می‌برد و اکسیژن خالص طبی بین 90 تا 95 درصد تولید میکند.
انواع دستگاه اکسیژن‌ساز
دستگاه اکسیژن‌ساز 2 گونه مختلف دارد.
1-دستگاه اکسیژن‌ساز خانگی یا ثابت
این دستگاه معمولا در خانه‌ها و مراکز درمانی مورد استفاده قرار می‌گیرد. بین 22 تا 25 کیلوگرم وزن دارد، هر چند به دلیل داشتن چرخ‌هایی در زیر دستگاه، حمل‌ونقل آن به‌آسانی صورت می‌گیرد. با برق شهری کار میکند و در ظرفیتهای 3، 5، 8 و 10 لیتر اکسیژن تولید میکند. این دستگاه خانگی پس از روشن شدن به صورت متوالی برای بیمار اکسیژن تولید میکند.
2-دستگاه اکسیژن‌ساز قابل‌حمل یا پرتابل
این دستگاه برای بیمارانی که بیرون از منزل نیاز به استفاده از دستگاه اکسیژن‌سازدارند مورد استفاده قرار می‌گیرد، در ظرفیتهای 2، 3، و 5 لیتر در دقیقه اکسیژن تولید میکند و دارای باتری قابل شارژ است، اما برخلاف دستگاه خانگی، تولید اکسیژن را نه دائمی بلکه به‌صورت پالسی یعنی با هر دم بیمار انجام میدهد. دستگاه همراه، به‌دلیل میزان اکسیژن کمتری که تولید میکند، نمی‌تواند جایگزین دستگاههای خانگی باشد و معمولا نیز قیمت بالاتری نسبت به نوع ثابت دارد.
مزایای دستگاه اکسیژن‌ساز
دستگاههای اکسیژن‌ساز نسبت به کپسول‌‌های اکسیژنی که در گذشته مورد استفاده قرار می‌‌‌‌‌گرفتند، مزایای بسیار زیادی دارند که از جملۀ آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- تولید اکسیژن کاملا طبی و خشک و مرطوب
- قابلیت جابجایی دستگاه
- تولید اکسیژن به صورت دائمی و پالسی
- از بین رفتن ترس مربوط به انفجار دستگاه
دستگاه اکسیژن‌ساز معمولا با تجویز پزشک متخصص برای بیماری‌هایی مانند: آسم، پنومونی، سرطان ریه، آنفولانزا، کرونا و برخی از بیماری‌های قلبی مورد استفاده قرار می‌گیرد. سطح اکسیژنی که باید دریافت شود و همچنین زمان مورد نیاز برای دریافت اکسیژن نیز توسط پزشک تعیین می‌گردد که با توجه به شرایط بیمار می‌‌تواند بین 1 تا 24 ساعت در شبانه‌‌‌‌‌روز متغیر باشد.
نحوۀ عملکرد دستگاه اکسیژن‌ساز
دستگاه اکسیژن‌ساز هوای پیرامون محیط که شامل اکسیژن، نیتروژن،هیدروژن و گازهای دیگر است را جذب کرده، آن را از فیلتر گرد و غبار عبور میدهد و پس از انجام عملیاتی بر روی آن، مانند واکنش اکسیژن با پودر زئولیت موجود در دستگاه و عبور دادن نیتروژن و سایر گازها، اکسیژنی با خلوص بالای 90 درصد تولید میکند و ازطریق سوند نازال یا ماسک اکسیژن در اختیار بیمار قرار میدهد که این میزان به طور تقریبی 5 برابر اکسیژنی است که در هوا وجود دارد.
در خرید دستگاه اکسیژن‌ساز باید به چه مواردی توجه کرد؟
یکی از مهم‌ترین مواردی که در هنگام خرید دستگاه اکسیژن‌ساز مناسب باید مورد توجه قرار گیرد، میزان توانایی و طریقه تولید اکسیژن توسط دستگاه است که با توجه به نیاز بیمار متغیر می‌باشد.
اندازه و وزن دستگاه اکسیژن‌ساز، میزان صدایی که در هنگام استفاده از آن تولید می‌شود و میزان برق مصرفی از دیگر فاکتورهای مهمی است که در زمان خرید دستگاه اکسیژن‌ساز باید به آن توجه شود.
علاوه بر تمامی موارد بیان شده، قیمت دستگاه اکسیژن‌ساز از عواملی است که تاثیر بسزایی در انتخاب و خرید خواهد داشت.
نکات مهمی که در هنگام استفاده از دستگاه اکسیژن‌ساز باید به آن‌ها توجه کرد
باید دانست که در ابتدا به علت خطر برق‌گرفتگی، تنها کارشناس مربوطه مجاز به باز کردن روکش دستگاه اکسیژن‌ساز خواهد بود. این دستگاه باید بر روی سطوح غیر نرم و در مسیر جریان هوای متناسب قرار گیرد و از قرار دادن آن در جریان باد مستقیم کولر و رطوبت نیز باید خودداری نمود. به‌طور کلی دستگاه اکسیژن‌ساز باید در درجه حرارت بین 10 تا 40 درجه سانتی‌گراد قرار گیرد. بهتر است این دستگاه از هر طرف با دیوار فاصله داشته باشد و برای اتصال آن به برق شهری، از دستگاه محافظ استفاده شود. به‌دلیل آن‌که اکسیژن قابلیت اشتعال دارد، بهتر است برای جلوگیری از خطرات احتمالی مواد اشتعال‌زا در کنار دستگاه قرار نگیرد و از مصرف دخانیات در آن حوالی نیز اجتناب گردد. جهت جلوگیری از وارد آمدن آسیب‌های اساسی به دستگاه اکسیژن‌ساز، از قرار دادن هر گونه وسیله سنگین بر روی آن نیز باید پرهیز شود.
نتایج استفاده از دستگاه اکسیژن‌ساز
- بهبود عملکرد تنفس و ریه در بیماران تنفسی
- جلوگیری از آسیب‌های احتمالی ایجاد شده در صورت کمبود اکسیژن
- بهتر شدن عملکرد خون‌رسانی در بیماران قلبی عروقی
- ایجاد آرامش روحی-روانی
- پیشگیری از پیری زودرس
میزان درصد اکسیژن تولیدی توسط دستگاه اکسیژن‌ساز با توجه به مدل و نوع دستگاه متفاوت خواهد بود و روی قیمت دستگاه اکسیژن‌ساز تاثیرگذار است. با ظهور ویروس کرونا، استفاده و تقاضا برای خرید دستگاه اکسیژن‌ساز افزایش یافته است اما به علت قیمت بالای آن بسیاری از مردم توانایی خرید دستگاه اکسیژن‌ساز را نداشته و گاهی به‌صورت اجاره‌ای از آن استفاده می‌کنند.
مشاهده پست مشابه : بیماری ها و دارو ها - مجله خبری دکتر سلامی
دستگاه گلوکومتر